Ondernemers zijn belastingplichtig voor de btw, maar slechts voor zover ze economische activiteiten verrichten. Ondernemers kunnen echter ook niet-economische activiteiten verrichten naast hun economische activiteiten. Hierbij valt te denken aan activiteiten waarvoor geen vergoeding gevraagd wordt (gratis, openbaar of vrij toegankelijk).
Samenhang tussen economische en niet economische activiteiten btw
Als er sprake is van een bepaalde samenhang of verband tussen de gratis en de betaalde prestaties, kunnen de gratis prestaties tot de economische activiteiten worden gerekend. Als deze samenhang of het verband ontbreekt dient er een splitsing gemaakt te worden tussen economische en niet-economische activiteiten. De consequentie hiervan is dat de voorbelasting voor de niet-economische activiteiten niet aftrekbaar is!!
Jurisprudentie
In de praktijk is het onderscheid erg lastig te maken. In de jurisprudentie is dit aan de orde gekomen:
- Exploitatie van een gratis veerdienst valt binnen het ondernemerschap van een openbaar vervoerbedrijf dat busvervoer tegen vergoeding verricht (HR 1 april 1987, BNB 1987/189, FED 1987/187, V-N 1987/1094, ECLI:NL:HR:1987:AW7715).
- Stichting doet wetenschappelijk onderzoek en geeft medische voorlichting. Daarnaast verkoopt zij goederen. Geen samenhang, dus splitsen in economische en niet-economische activiteiten (Hof Den Haag, 23 april 1997, V-N 1998/48.21, ECLI:NL:GHSGR:1997:AV9412).
- (Strategisch) onderzoek op eigen initiatief gefinancierd met subsidies en contractonderzoek op initiatief van derden tegen vergoeding. Volgens de HR geen recht op aftrek van voorbelasting voor het strategisch onderzoek (HR 11 mei 2012, NTFR 2012/1448, FED 2012/92, BNB 2012/287, V-N 2012/28.19, FutD 2012-1318, ECLI:NL:HR:2012:BW5405).
- Zeehondencrèche en informatiecentrum zijn vrij toegankelijk en worden bekostigd uit vrijwillige bijdragen en opbrengsten van de souvenirwinkel en reclameopbrengsten. Beide activiteiten zijn niet zodanig onderling van elkaar afhankelijk dat er sprake is van één geheel. De crècheactiviteiten zijn niet in het economisch verkeer verricht (HR 15 december 1999, BNB 2000/128, FED 2000/87, WFR 1999/1788, V-N 2000/4.18, FED 1999/771, ECLI:NL:HR:1999:AA3853).
Toerekenen kosten bij splitsing economische en niet economische activiteiten omzetbelasting
Indien er gesplitst moet worden tussen economische en niet-economische activiteiten dienen de kosten te worden toegerekend aan de verschillende activiteiten. Dit kan in de praktijk ook tot problemen leiden. Vooral met betrekking tot de algemene kosten. Vooroverleg met de belastingdienst is aan te raden.
